Thiếu can xi ở trẻ sơ sinh
Trẻ bị thiếu can xi hay có những cơn co thắt thanh quản gây khó thở, nấc cụt, ọc
sữa. Thiếu nặng có thể gây ngưng thở và thở nhanh, nhưng cơn tăng nhịp tim và có thể bị suy tim.
Hạ can xi máu ở
trẻ sơ sinh thường gặp phổ biến nhất trong 2 tuần đầu sau sinh, do xương cần phát triển mạnh, đòi hỏi lượng can xi cao, trong khi đó sau khi cắt rốn, lượng can xi từ mẹ cung cấp cho con bị cắt đột ngột, mà lượng can xi cung cấp từ sữa không đủ. Vì vậy can xi máu có thể bị giảm sau sinh, mức độ giảm tuỳ theo trẻ và phản ứng của từng trẻ với hạ can xi không giống nhau. Cơ thể trẻ có thể tự điều chỉnh được tình trạng này sau vài giờ hoặc vài tuần, tuỳ theo hoạt động của tuyến cận giáp và chế độ nuôi dưỡng. Trẻ đẻ non dễ hạ can xi máu.
Một số nguyên nhân gây thiếu can xi ở trẻ sơ sinh
là do mẹ bị mắc tiểu đường, nhiễm độc thai nhén, cường tuyến phó giáp, chế độ ăn thiếu can xi, trẻ bị ngạt, sau đẻ trẻ bị thiếu o xy máu. Tình trạng thiếu o xy kéo dài có thể do trẻ bị thiểu năng tuyến giáp hay ăn sữa có nhiều phosphat. Một nguyên nhân thường gặp nhất là ở các bà mẹ ở nông thôn do kiêng cữ quá mức, sau khi sinh, chế độ ăn nghèo nàn do ăn kiêng khem , nằm trong buồng tối , thiếu ánh nắng gây thiếu vitamin D dễ dẫn đến cả mẹ và con có nguy cơ thiếu vitamin D và hạ can xi máu.
Biểu hiện của thiếu can xi máu tuỳ thuộc vào mức độ có thể biểu hiện như:
- khi ngủ hay giật mình và mỗi lần như vậy có những cơn khóc thét.
- Co cứng toàn thân, mặt đỏ hay tím, cơn khóc kéo dài có thể nhiều giờ hoặc suốt đêm.
- Càng dỗ, càng ru, càng cho bú bé càng khóc nhiều , có thể ngưng thở trong cơn khóc.
Trẻ bị thiếu can xi hay có những cơn co thắt thanh quản gây khó thở, nấc cụt, ọc sữa. Khi thiếu can xi nặng có thể gây ngưng
thở, thở nhanh, có những cơn tăng nhịp tim và có thể gây suy tim.
Khi trẻ bị hạ can xi cần phát hiện sớm và giải quyết nguyên nhân, nếu để lâu dài sẽ ảnh hưởng đến xương, gây còi xương sớm, làm biến dạng xương (đầu to, bẹp , méo, ngực gà ) gù vẹo cột sống. Các biến dạng này sẽ để lại di chứng vĩnh viễn.
Khi phát hiện trẻ bị hạ can xi máu cấp cần đưa trẻ đến bệnh viện để tiêm can xi. Những trường hợp thiếu nhẹ, trẻ không bị co giật có thể cho uống can xi kết hợp với vitamin D hàng ngày cho đến khi can xi máu bình thường. Trong trường hợp trẻ bú mẹ, cần điều trị cho cả mẹ lẫn con nếu lượng can xi trong máu và
sữa mẹ giảm.
Cho trẻ tắm nắng hàng ngày. Mẹ cần ăn một chế độ ăn giàu can xi như tôm, cá, cua, thịt, sữa, trứng, ăn thêm rau xanh và quả chín.
Bác sỹ Celia